امام علی (ع) اولین امام شیعیان هستند؛ ایشان در سیزده رجب در کعبه متولد شد. پدرش ابوطالب و مادر ایشان فاطمه دختر اسد می‌باشد و نخستین فرزند خانواده هاشمی است. خاندان هاشمی از نظر فضائل اخلاقی مروت، شجاعت در میان مردم نامدار بودند. به مناسبت ولادت امام علی (ع) گفت و گوی ما را با حجت الاسلام والمسلمین محمدکاظم آیت اللهی بخوانید:
تولد امام علی علیه السلام چه ویژگی خاصی داشت که ایشان را در نگاه عالمیان متفاوت کرده است؟
تولد حضرت علی تولدی بود که شأن و منزلت آن برای احدی دیگر در عالم هستی رخ نداد؛ حضرت عیسی علیه السلام با آنکه خود معجزه الهی بود وقتی می‌خواست به دنیا بیاید به حضرت مریم امر شد، از خانه خدا و مسجد برون شو و به دشت و زیر آن درخت نخل خشکیده برو، اما هنگام تولد مولا خطاب به مادر گرامیشان گفته شد داخل کعبه شو و برای اینکه بعد‌ها کسی نگوید فاطمه بنت اسد سرخود به داخل کعبه رفته است و برای اینکه تا قیام قیامت این افتخار و معجزه بماند، دیوار کعبه شکافته و گفته شد داخل شو؛ بنابراین این شرافت در عالم هستی فقط منحصر در امام علی (ع) است و این گونه خدا اعلام کرد روح و جان کعبه ولایت حضرت علی (ع) است.
از فضائل اخلاقی امام علی علیه السلام بفرمایید.
در رابطه با فضائل حضرت علی (ع) بنده و امثال بنده که هیچ، بزرگان عالم هستی نیز در ذکر فضائل ایشان حیران و سرگردانند، چراکه حضرت رسول فرمودند یا علی کسی خدا را نشناخت جز من و تو، و کسی مرا نشناخت جز خدا و تو و کسی تو را نشناخت جز خدا و من.
اما از آنجا که به قول شاعر آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید برای اینکه در بیان قطره‌ای از ذکر فضائل ایشان توشه‌ای بردارم در حدیثی که از حضرت رسول نقل شده است: فضائل امام علی (ع) قابل شمارش نیستند و برپایه روایتی دیگر از پیامبر (ص) بازگوکردن، نوشتن، نگاه‌کردن و گوش‌دادن به فضائل امام علی (ع)، نوعی عبادت است و باعث آمرزش گناهان می‌شود.
ابن عباس در فضائل ایشان گفته است بیش از سیصد آیه قرآن در مدح امام علی (ع) و مربوط به ایشان است. همچنین ابن‌عباس از رسول خدا (ص) نقل کرده خدا آیه‌ای را نازل نکرد که در آن «یا أی‌ها الذین آمنوا» باشد، مگر آنکه امام علی (ع) در رأس مؤمنان و امیر آنان است. به عنوان مثال اگر بخواهیم چند نمونه از آیات را بیان کنیم می‌توان آیات تبلیغ، مباهله، اکمال دین، اولی الامر، تطهیر، مودت، صراط مستقیم، اطعام، انفاق و اهل الذکر را نام برد.
از دیگر فضائل حضرت علی (ع) که تا قیام قیامت سندی آشکار برای جهانیان است مولود کعبه بودن ایشان و شکافته شدن دیوار کعبه برای مادر گرامی شان که هنوز آثار ترک آن موجود است و هربار که تعمیر کنند باز به اذن خدا ترک بر میدارد، تا کنون کسی نتوانسته آن ترک را محو کند. هرکس به مکه مشرف شده دیده است و خوشبختانه فیلم آن در اینترنت موجود و همه می‌توانند ببینند.
امیرالمومنین اولین مسلمان و مومن به حضرت رسول (ص) بودند و در روز دعوت بار‌ها حضرت رسول اکرم فرمودند علی برادر، جانشین و وصی من است علی به من مانند هارون به موسی است.
حضرت رسول فرمودند: ((انا مدینه العلم و علی بابها)) خدا می‌داند آنقدر فضائل علی (ع) بلند است که انسان جرات نمی‌کند بیان کند چرا که متهم به غالی شدن و حتی کفر می‌شویم. به قول مرحوم شهریار عزیز که گفت نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت، متحیرم چه نامم شه ملک لا فتی را.
برخورد امام علی (ع) با حضرت فاطمه (س) چگونه بود؟
در موضوع چگونگی رفتار حضرت علی (ع) با حضرت فاطمه (س)، امیرالمؤمنین علی (ع) می‌فرماید: به خدا سوگند در سراسر زندگی مشترک با حضرت فاطمه (س) تا آنگاه که خداوند او را قبض روح فرمود هرگز او را خشمگین نساختم و بر هیچ کاری او را اکراه و اجبار نکردم، او نیز مرا هرگز خشمگین نساخت و نافرمانی من نکرد، هر وقت به او نگاه می‌کردم رنج‌ها و اندوه هایم برطرف می‌شد.
حضرت علی (ع) همیشه در کار منزل به ایشان کمک می‌کردند، گندم آسیاب می‌کردند و هیزم می‌شکستند، نان می‌پختند، در تربیت کودکان و بچه داری همراه و دوشادوش حضرت فاطمه زهرا (س) بودند، لباس‌ها را وصله می‌کردند و خلاصه در تمام کار‌های خانه یار و کمک کار ایشان بودند.
ایشان علاوه بر محبت و احترام عملی نسبت به حضرت زهرا (س) همیشه در کلامشان هم محبت و عشق را ساری و جاری می‌کردند. در روایات آمده امام علی (ع) ایشان را با الفاظی همچون حبیبتی زهرا یعنی محبوبم زهرا یا بنفسی انت یعنی به فدایت شوم خطاب می‌کردند، همیشه با حضرت فاطمه (س) با لطافت رفتار می‌کردند و هیچ گاه پرخاشگری و رفتار تندی نداشتند، در نهایت ادب و احترام با ایشان بودند.
مرد‌های مسلمان چگونه می‌توانند ایشان را الگو زندگی خود قرار دهند؟
اگر همه مرد‌های مسلمان رفتار حضرت علی (ع) را الگوی خود کنند دیگرهیچ گاه در جامعه مسلمین طلاق صورت نخواهد گرفت یا خیلی بدبینانه بگوییم نزدیک به صفر خواهد شد، چون این گونه اخلاق و رفتار طرف مقابل را هم به خوبی وا میدارد، باید سبک زندگی امیرالمومنین و حضرت فاطمه زهرا در جامعه منتشر شود تا همه آشنا شوند، یاد بگیرند و سعی کنند الگوبگیرند، هر کس دم از عشق مولا می‌زند باید در عمل هم خود را شبیه ایشان کند.
امام علی علیه السلام دارای چه فضائل علمی بودند؟
در باب فضیلت علمی ایشان همین بس که بگوییم حضرت رسول فرمودند انا مدینه العلم و علی بابها، همچنین از حضرت علی (ع) نقل شده است که حضرت رسول برایم هزار باب علم را باز کردند که از هر کدام هزار باب دیگر باز می‌شد. روایتی از ایشان نقل شده است که در کنار فرات نشسته بودند و با اشاره به آن گفتند که اگر می‌خواستم می‌توانستم از این آب برای شما نور و آتش (گرما) تولید کنم. کافی است نگاهی به نهج البلاغه بیندازیم، سراسر حکمت، علم زندگی، سیاست و حکومت داری است.
ویژگی‌های خاص امام علی (ع) چه بود؟
پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند: علی جان تو هفت ویژگی داری که هیچ کس این هفت تا را ندارد. اگرهم داشته باشد تو در قله هستی و او در دامنه پس هیچ گاه به تو نمی‌رسد. هفت ویژگی خاص حضرت علی (ع) از زبان پیامبر (ص) خطاب به ایشان بدین شرح است:
*اولین شخصی هستی که ایمان آوردی و به دین من پیوستی؛ تو در خانه خدا به دنیا آمدی این بالاترین ایمان است.
*وفادارترین شخص به عهد خدا هستی.
*در همه حال و همه جا امر خدا مهم‌ترین چیز است.
*دارای عدالت علوی هستی.
*بصیرت قضاوت در حکومت خود داری.
*به درد مردم رسیدگی می‌کردی و بین هیچ کس فرق نمی‌گذاشتی.
*در پیش خدا مقرب هستی.